Günümüzde dijital pazarlama, web siteleri için önemli bir gelir kaynağı haline geldi. Ancak reklam alırken yasalara uygunluk, hem site sahiplerinin itibarını korumak hem de cezai yaptırımlardan kaçınmak açısından kritik öneme sahiptir. İşte web sitenize reklam alırken dikkat etmeniz gereken yasal hususlar:
1. Kişisel Verilerin Korunması ve Gizlilik
Reklam verenler, kullanıcı verilerini toplama veya işleme yetkisine sahip olabilir. Bu durumda KVKK (Kişisel Verileri Koruma Kanunu) ve GDPR (Genel Veri Koruma Tüzüğü) gibi düzenlemelere uyum şarttır.
- Açık Rıza: Kullanıcıların verilerinin reklam amaçlı kullanımı için açık ve anlaşılır bir şekilde onay alınmalıdır.
- Veri Paylaşımı: Reklam verenle veri paylaşımı söz konusuysa, veri işleme sözleşmesi (Data Processing Agreement) imzalanmalıdır.
- Çerez Politikası: Çerez kullanımı, kullanıcılara detaylı şekilde bildirilmeli ve reddetme seçeneği sunulmalıdır.
2. Reklam İçeriğinin Yasal Sınırları
Reklam içeriği, tüketiciyi yanıltıcı veya manipüle edici unsurlar içeremez.
- Aldatıcı Reklamlar: “En ucuz”, “%100 garantili” gibi iddialar kanıtlanabilir olmalıdır. Aksi takdirde Tüketicinin Korunması Kanunu kapsamında yaptırımla karşılaşılabilir.
- Sağlık ve Güvenlik: İlaç, kozmetik veya finansal ürün reklamlarında bilimsel kanıt zorunluluğu vardır. Sahte vaatler (örneğin, “kanseri tedavi eder”) yasaktır.
- Reklam Etiketi: Sponsorlu içeriklerin açıkça “Reklam” veya “Sponsorluk” olarak etiketlenmesi gereklidir.
3. Telif Hakları ve Fikri Mülkiyet
Reklamlarda kullanılan görsel, müzik, video veya metinlerin telif hakkı ihlali yapılmamalıdır.
- Lisans Kontrolü: Reklam verenin, kullandığı materyallerin lisans haklarına sahip olduğunu teyit edin.
- Tescilli Markalar: Reklamlarda başka markaların logosu veya tescilli ürünleri izinsiz kullanılamaz.
4. Çocukların ve Hassas Grupların Korunması
- COPPA (ABD) ve Çocukların Kişisel Verileri (KVKK): 13 yaş altı kullanıcılara yönelik reklamlarda ebeveyn onayı zorunludur.
- Alkol/Tütün Reklamları: Bu ürünlerin reklamları, yasal yaş sınırına uygun şekilde ve belirli saatlerde yayınlanmalıdır.
5. Sporcu, Ünlü ve Influencer Sözleşmeleri
Influencer’lar aracılığıyla yapılan reklamlarda:
- Açıklama Zorunluluğu: “#Reklam” veya “#Sponsorluk” etiketi kullanılmalıdır (FTC ve RTÜK kuralları).
- Sözleşmeli İzinler: Ünlü veya sporcuların görselleri, sözleşmeli izin olmadan kullanılamaz.
6. Uluslararası Yasalara Uyum
Web sitenizin küresel bir trafiği varsa, hedef ülkelerin reklam yasalarına dikkat edin:
- AB Ülkeleri: GDPR ve Dijital Hizmetler Yasası’na uyum.
- ABD: FTC (Federal Ticaret Komisyonu) kuralları ve CAN-SPAM Yasası (e-posta reklamları için).
7. Sözleşmelerde Yükümlülükler
Reklam verenle imzalayacağınız sözleşmede şu maddeler mutlaka bulunmalıdır:
- İçerik sorumluluğunun reklam verende olduğuna dair hüküm.
- Yasal uyumluluk ihlali durumunda tazminat şartları.
- Reklamın yayın süresi ve iptal koşulları.
8. Erişilebilirlik ve Ayrımcılık Yasağı
- Engelli Erişimi: Reklamlar, görme veya işitme engelli kullanıcılar için erişilebilir olmalıdır (örneğin, alt yazılı videolar).
- Ayrımcılık: Irk, cinsiyet, din veya siyasi görüşe dayalı ayrımcı içerik yasaktır.
9. Vergi ve Muhasebe Yükümlülükleri
- Vergi Beyanı: Reklam gelirleri, gelir vergisi ve KDV kapsamında beyan edilmelidir.
- Fatura Kesimi: Reklam verene fatura kesilmesi zorunludur (e-fatura sistemi).
10. Sürekli Denetim ve Güncelleme
Yasalar sık sık değişebilir. Bu nedenle:
- Hukuk danışmanıyla düzenli görüşün.
- Reklam ağlarının (Google Ads, Meta) politikalarını takip edin.
Yasal Uyumluluk İçin Kontrol Listesi
✅ Reklam içeriği yanıltıcı mı?
✅ Kullanıcı verileri korunuyor mu?
✅ Telif hakları ihlal ediliyor mu?
✅ Sporcu/Influencer sözleşmesi var mı?
✅ Uluslararası yasalara uygun mu?
✅ Vergi beyanı yapıldı mı?
Değerlendirme
Web sitenize reklam alırken yasalara uygun hareket etmek, uzun vadeli güvenilirlik ve finansal risklerden korunma sağlar. Hukuki danışmanlık almak ve reklam verenlerle şeffaf bir iletişim kurmak, olası sorunları önlemenin en etkili yoludur. Unutmayın: Yasalara uyum, yalnızca bir zorunluluk değil, kullanıcılarınıza karşı bir sorumluluktur.
