Yüksek trafikli etkinlikler (konser bilet satışları, ürün lansmanları, sanal konferanslar vb.) web siteniz için ciddi bir stres testidir. Hazırlıksız yakalanırsanız, sunucu çökmeleri, yavaş yüklenme süreleri ve kullanıcı deneyiminde bozulmalar kaçınılmazdır. İşte bu riskleri minimize etmek için kapsamlı bir rehber:
1. Teknik Altyapıyı Güçlendirin
- Scalable Hosting Çözümleri: AWS, Google Cloud veya Azure gibi bulut tabanlı servisler, trafik artışında otomatik ölçeklendirme (auto-scaling) sunar. Paylaşımlı hosting yerine bulut/VPS tercih edin.
- Load Balancing (Yük Dengeleme): Trafiği birden fazla sunucuya dağıtarak tek nokta hatası riskini azaltın. NGINX veya HAProxy gibi araçlar kullanılabilir.
- CDN (Content Delivery Network): Cloudflare veya Akamai ile statik içerikleri (resim, CSS/JS) global sunucularda önbelleğe alın. Bu, ana sunucu yükünü %50’ye kadar azaltır.
- Veritabanı Optimizasyonu: Okuma-yazma işlemlerini ayırmak için Master-Slave Replikasyon. Sık sorgular için Redis gibi bellek içi (in-memory) veritabanları. Büyük veriler için MongoDB gibi NoSQL çözümler.
2. Performans Optimizasyonu
- Frontend Optimizasyon:
- Görselleri WebP formatında sıkıştırın.
- Lazy Loading ile kullanıcı kaydırdıkça içerik yüklensin.
- CSS/JS dosyalarını minify edin ve HTTP/2 protokolünü aktifleştirin.
- Backend Optimizasyon:
- Uzun süren işlemler (e-posta gönderme, ödeme işlemi) için Redis Queue veya RabbitMQ ile asenkron işlemler kullanın.
- Veritabanı sorgularınızı index’leyerek hızlandırın.
- Gereksiz eklenti ve kodları temizleyin.
- Rate Limiting (API Sınırlandırma):
- API’lere gelen istekleri sınırlandırarak DDoS ve bot saldırılarını engelleyin. Cloudflare Rate Limiting gibi araçlar kullanılabilir.
3. Güvenlik Önlemleri
- DDoS Koruması: Cloudflare veya AWS Shield ile trafik filtreleme yapın. Anormal trafik artışlarını otomatik bloklayın.
- Web Application Firewall (WAF): SQL enjeksiyonu, XSS gibi saldırıları önlemek için WAF kurun.
4. Gerçek Zamanlı İzleme ve Otomatik Ölçeklendirme
- Monitoring Araçları:
New Relic, Datadog veya Prometheus ile CPU, bellek ve veritabanı sorgularını anlık takip edin. - Auto-Scaling:
Trafik %70’e ulaştığında otomatik yeni sunucular devreye girsin. AWS Auto Scaling veya Kubernetes kullanın.
5. Afet Senaryolarına Hazırlık
- Statik Yedek Site: Sunucu çökerse, statik bir HTML sayfasına yönlendirin (Örn: “Bize Katıldığınız İçin Teşekkürler!”).
- Veritabanı Yedekleri: Otomatik yedeklemeleri AWS S3’e veya Google Cloud Storage’a alın.
6. Öncesinde Test Edin
- Stress Testi: JMeter veya LoadRunner ile 10.000+ kullanıcı simülasyonu yapın. Hangi bileşenler darboğaz yaratıyor?
- A/B Test: Farklı sunucu konfigürasyonlarını deneyerek en optimize ayarı bulun.
7. Etkinlik Sonrası Analiz
- Logları İnceleyin: Hangi endpoint’ler yavaş kaldı? Veritabanı sorguları optimize edilebilir mi?
- Geri Bildirim Toplayın: Kullanıcıların şikayetlerini (404 hataları, ödeme sayfası yavaşlıkları) düzeltin.
Başarılı Örnekler
- Black Friday’de Amazon: Otomatik ölçeklendirme ve mikroservis mimarisi ile saniyede milyonlarca isteği yönetti.
- Fortnite Lansmanı: AWS’nin global CDN’i ile 10 milyon+ eşzamanlı kullanıcıya kesintisiz ulaştı.
Değerlendirme
Yüksek trafikte çökmemek için:
✅ Scalable altyapı + CDN + Cache.
✅ Performans odaklı frontend/backend.
✅ 7/24 monitoring + otomatik ölçeklendirme.
✅ Düzenli stres testleri ve yedek planlar.
Unutmayın: Trafik artışı bir tehdit değil, markanızı büyütme fırsatıdır. Doğru hazırlıkla bu fırsatı kaçırmayın! 🚀
